İlçe; doğal kaynakları, tarım ürünleri ve hayvancılık üretiminde çeşitliliği ve bolluğu ile bölgeye gelen yatırımcılara önemli imkânlar sunmaktadır. Bu imkândan yararlanmak isteyen firmalar için bölgeyi daha cazip hale getirmek, teşviklerden yararlanmasına fırsat vermek amacıyla organize sanayi bölgesi çalışmalarını başlatılarak organize sanayi bölgesi kurulması amacı ile Suluova Kazanlı mevkiindeki yer seçildi. Yapılan proje 2005 yılı yatırım programına alınarak 300.000 YTL ödenek ayrıldı. Organize Sanayinin kurulacağı alanda mevcut olan özel mülkiyete bedeli ödenerek tapu tescili yapıldı. Sahanın jeolojik ve jeoteknik etüt çalışmaları tamamlanarak Afet İşleri Genel Müdürlüğünden vize edildi. Sahanın mevzii imar planlan Bakanlıkça da onaylandı. Sahanın, zeminde aplikasyon ve arsa düzenleme uygulaması, parselasyon planı, alt yapı projeleri ve elektrik projelerinden oluşan avam projeleri bakanlıkça onaylanarak, uygulama projelerinin yapımı gerçekleştirilmiştir. 16.07 2007 tarihinde yol, kanalizasyon, yağmur suyu, İçme suyu ve gömme su deposu gibi alt yapı yapım İhalesi yapılarak çalışmalar başlatıldı. Bölgenin altyapı çalışmalarından kanalizasyonu tamamlanmış, yağmur suyu bitirilmiş, içme suyu getirilmiş, yolların parkesi döşenmiş, parseller yatırımcıya tahsis edilecek hale getirilmiştir. 2009 yılı sonu İtibariyle 15 firmaya yer tahsisi yapılmıştır.

Suluova Organize Sanayi Bölgesi’nin Avantajları; Ekonomik ve sosyal gelişmelere baktığımızda Suluova ve yakın çevresinin üretim potansiyeli giderek önem kazanmaktadır. ilçe, jeopolitik konumundan kaynaklanan deniz limanına yakınlığı, TCDD ağ bağlantısının ilçeden geçmesi, iç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu karayolu ağının üzerinde olması, hava alanına 9 km mesafede yer alması ulaşımda büyük kolaylık sağlamaktadır. Teşvik Yasası’nın kazandırdıkları bölgede yer alan ve yatırım yapacak olan kişi ve kuruluşlar, asgari 10 işçi istihdam etmeleri halinde 5084 sayılı yasa ile tanınan teşvik ve desteklerin tamamından faydalanmaktadırlar. Bu kapsamda istihdam edilen her İşçinin (asgari ücret Ölçeğinde) gelir vergisi stopajı terkin edilmekte, SSK işveren payı hazinece karşılanmaktadır. Tesisin enerji faturasının (çalıştırılan işçi sayısına göre) %20-50’si hazine tarafından iade edilmektedir. Yatırımcıya bedelsiz arsa temini yapılmaktadır. Tarım alanı geniş, ürün çeşitleri fazladır. Suluova çeşitli tarım ürününün bol yetiştiği bölgede yer alır. Gelişmeler meyve ve sebze entegre tesisleri kurulmasını kaçınılmaz kılmaktadır. Verimli toprakları organik tarıma elverişlidir. Bölgenin üretim kapasitesinin dış pazara taşınması imkânı bulunmaktadır. Suluova sığır üreticiliğinde önemli bir paya sahip Türkiye’de ilk kez Organize Besi Bölgesi, Suluova’da kurulmaktadır. Sadece ilçede 1208 ahırda yaklaşık 30 bin adet sığır, 6 bin küçükbaş hayvan yetiştirilmektedir. Temeli atılan ve çalışmaları hızla devam eden OSB’ye alınacak sığırlar için de 21 gün müşahade altında kalacakları karantina bölgesi yapılmaktadır. Sığır atıklarının işlenerek tarımda doğal gübre olarak kullanılması organik üretimi artıracaktır. Ayrıca Saluca köyünde bin baş kapasiteli süt işletmesi faaliyete geçmiştir. Amasya ve yakın bölge hayvancılığı hesaplandığında kapasitenin büyüklüğü ortaya çıkmaktadır. Tavuk üretimi yaygındır. Tavuk artıkları ve sığır gübresi kullanılarak biyogaz üretilmesi proje çalışmalarımız devam ediyor. Arsalar ücretsiz olarak yatırımcıya verilmektedir 748 dönüm arsa parselasyon planları tescil edilerek 85 adet yeni sanayi parseli tapusu oluşturulmuştur. Bu parseller alınacak talepler doğrultusunda yatırımcıya bedelsiz tahsisi yapılmaktadır. Teknik eğitimli genç nüfusa sahiptir Suluova, kurulacak işletmelerde çalışacak Teknik eğitimli genç nüfusa sahiptir. Ucuz ve kalifiye iş gücü mevcuttur, ilçede çok sayıda teknik lise eğitim hizmeti sağlamaktadır. Zengin doğal kaynaklar ilçenin su kaynakları yeterlidir. Kömür madeni rezervi zengindir. Eski ve Yeni Çeltek’in yanı sıra çok sayıda kömür ocağı faaliyete devam ediyor. Ayrıca rüzgâr enerjisi potansiyelini değerlendirmek üzere fizibilite çalışmaları sürdürülüyor. Yatırımcıya her türlü destek Yasal muafiyet ve indirimler yanında yerel yönetim tarafından hazırlanan resmi yazı ve belgeler, İzin ve ruhsat İşlemleri (yapı ruhsatı, yapı kullanma İzni, İşyeri açma İzni, SM ve GSM ruhsatları) ve diğer hizmetler yatırımcılara yerel imkanlarla her türlü destek verilerek kolaylık sağlanmaktadır. Yatırımcıya yerel imkânlarla destek verilirken her türlü kolaylık sağlanmaktadır.

Suluova Organize Sanayi Bölgesi, bölgesel kalkınmada yerel kaynakları harekete geçirmek, bölgenin rekabet gücünü arttırmak ve bölge İnsanın refahını daha da yükseltmek amacıyla tasarlanan ve yerleşim için alt yapısı sağlanan bir kuruluştur. Bölgenin coğrafi konumu ve bünyesinde barındırdığı büyüme potansiyeli ve ayrıca mevcut sanayi yapısı dikkate alındığında Suluova’da bir organize sanayi bölgesinin bulunması önemli bir konudur.
Suluova Organize Sanayi Bölgesi’nde (SOSB) faaliyette bulunmak isteyecek olan işletmeler için uygun alanlar (parsel) oluşturulmuş olup işletmelerin talepleri beklenmektedir. Bu OSB’de yer alacak işletmelerin sektörel çeşitliliğe sahip olmaları beklenmekle birlikte esas itibariyle bölgede temel faaliyet alanını oluşturan iki sektöre odaklanılması gerektiği düşünülmektedir. Bu sektörler;

•Bitkisel üretime dayalı imalat sanayi, üretim, pazarlama ve tedarik işletmeleri ile hayvansal üretime dayalı imalat sanayi, üretim, pazarlama ve tedarik işletmeleridir.

Ayrıca,

•Tarım aletleri veya makine imalatı,

•Tekstil ürünleri İmalatı,

•Kauçuk plastik, kimyasal ürünler imalatı yapan işletmelerin SOSB içerisinde yer almaları teşvik edilmelidir.

Bu çerçevede, önemli ortak faaliyetleri olan, ortak teknolojileri ve dağıtım kanallarını kullanan ve ortak müşteri ilişkilerini oluşturan ve işbirliğine açık işletme kültürünün ve kümelenmelerinin sağlanabilmesi gözden kaçırılmamalıdır. Suluova OSB’nin faaliyete geçmesinde yakın çevrede yer alan özellikle Amasya. Merzifon, Samsun. Tokat OSB’lerinin deneyimleri İncelenmeli ve gerekli tedbirler alınmalıdır. Amasya OSB’ nin neden başarılı olmadığı ve diğer OSB’lerde neden tam doluluk oranının sağlanamadığı irdelenmelidir.
Gerekirse bu OSB’lerde faaliyet gösteren ve faaliyetten vazgeçen işletmelerle görüşmeler yapılmalıdır. OSB’ler arası diyalog, ulaşım ve etkileşim en etkin bir biçimde sağlanmalıdır.
Bölge menşeli ve yabancı yanmalarla diyalog kurularak bölgenin sahip olduğu yerel kaynaklar, edinimler ve diğer avantajlar ve dezavantajlar paylaşılmalı ve yerli-yabancı yatırımcılar SOSB’ ye davet edilmelidir. Bunun için gerek duyulduğunda bir ofis kurulmalı ve uygun yatırıma araması yapılmalı ve bilgilendirmesi sağlanmalıdır.

Suluova Kaymakamlığı, Belediye başkanlığı ve diğer yetkili kurum ve kuruluşlardan alınan bilgiler ve belgeler doğrultusunda, Suluova Organize Sanayi Bölgesinin yerleşim planı ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yerleşim planı, ülkemizdeki diğer önemli OSB Planları ile karşılaştırılmış ve şu sonuçlar ortaya çıkmıştır;

• Plan son derece iyi organize edilmiş, İşletme büyüklükleri her sektöre hizmet verebilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu durum, hangi sektör olursa olsun bu mekânlarda çok rahatlıkla üretim faaliyeti yapılabileceğini göstermektedir,

• Organize Sanayi Bölgesi çevresinin boş olması, ileriki dönemlerde büyüme ihtimalinin olması sebebi ile önemli bir avantajdır. Gerekli görüldüğü takdirde OSB alanı rahatlıkla genişletilebilir,

• Organize Sanayi Bölgesinin şehirden uzak olması çevre temizliği açısından da iyi bir planlama örneğidir,

• Yapılan incelemelerde, organize sanayi bölgesinde banka, bankamatik ve PTT gibi hizmet sektörleri kurumlarının eksik olduğu tespit edilmiştir. Özellikle banka veya bankamatik gibi unsurların bölgenin, sanayiciler tarafından talep edilmesinde önemli bir unsur olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür,

• Diğer OSBE örnekleri incelendiğin, firmaları OSB’ye çeken unsurların başında ‘ucuz ve/veya uzun vadeli banka kredisi” geldiği görülmüştür. Suluova Sanayi ve Ticaret Odası girişimi İle bu bölgede yatırım yapacak sanayicilere düşük faiz oranlı ve/veya uzun vadeli banka kredi sağlanması bölgeyi daha cazip kılacaktır.

• Organize sanayi bölgesi her türlü yerleşime oldukça müsaittir. Ancak, unutulmamalıdır kİ, organize sanayi bölgelerine firmaların çekilmesi oldukça zordur. Bu nedenle ilk/öncü firmalara seçme ayrıcalığı tanınmalıdır. Onları İstedikleri yerlerde üretim yapma ve ticari faaliyet göstermeleri sağlanmalıdır. Bu firmalar beraberinde diğer firmaları da bölgeye çekecek ve bölge bir cazibe merkezi haline gelecektir. Başta ortaya konulan kısıtlayıcı ve zorlaştırıcı unsurlar bölgenin atıl kalmasına neden olacak ve yapılan yatırımlar boşa gideceği gibi, firmalarında diğer alanlarda verimsiz çalışmalarına sebep olunacaktır. Yapılan incelemelerde ülkemizdeki hiçbir OSB’de tam bir sektörel ayrım ve yerleşim düzeni tespit edilememiş, başlarda planlanmış olmasına rağmen, sonraki dönemlerde bu sistem uygulanamamıştır.

• Yapılan İncelemeler ve çalışmalar sonucunda. Suluova Organize Sanayi Bölgesine, bölge dışından yatırımcıların kısa vadede çekilmesinin zor olacağı gözlemlenmiştir. Çünkü bölgede bulunan diğer OSB’lerin (Merzifon, Amasya, Tokat, Çorum ve Samsun) doluluk oranlarının 9670 seviyelerinde olduğu ve buralardaki yerleşik potansiyel göz önüne alındığında bu bölgeler yerine bunlar ile aynı hizmetlerin verildiği ve yeni kurulmakta olan Suluova organize sanayi bölgesine dışarıdan yatırımcının gelmesi kısa vadede imkânsızdır. Yatırımcılar sadece üretim yeri değil, aynı zamanda kalifiye eleman, büyük şehirlere yakınlık, ulaşım kolaylığı ve İş dışında zamanını geçirebileceği sosyal alanlar talep etmektedir. Suluova’nın bölgenin en küçük şehirlerinden biri olması bunu güçleştirmektedir.

• Bu nedenle Suluova, ön girişimci, model oluşturmak için kendi girişimcilerini buraya taşımalı ve bunlara istedikleri yerde üretim yapma ayrıcalığı vermelidir ve böylece girişimcilere, sanayicilere bölgenin sahibi oldukları imajını vermelidir. Bu örneklerin çoğalması diğer firmaları da oraya çekecek ve böylece bölgenin tamamen dolmasını sağlayacaktır. Ayrıca, yukarıda açıklanan unsurlar nedeni İle Suluova, kendi bünyesinden yeni girişimciler çıkarmalı ve bunları organize sanayi bölgesinde konuşlandırmalıdır. Örneğin, ilçe ekmek fırınlarının bir araya gelerek kuracakları “Ekmek Fabrikası* OSB’de konuşlanmak ve bu model diğer sanayicilere ve girişimcilere örnek oluşturmalıdır. Ekmek Fabrikasının taşınması beraberinde un üreticileri veya diğer sektörleri beraberinde bölgeye çekecektir.

•Talep üzerine, Suluova Organize Sanayi Bölgesi bünyesinde ileri teknoloji içeren sektörlerin (yazılım, haberleşme ve iletişim… vs) yer alabilme olasılığı İncelenmiş, ancak bu durumun gerçekleşmesinin zor olduğu ortaya çıkmıştır. Çünkü bu sektörler bilgi yoğun sektörler olması nedeni ile üniversite ve Ar Gc merkezlerine yakın olmaları gerekmektedir. Diğer bir unsur İse, bu sektörde çalışan insanların büyük şehirlerde çalışma İsteğinin olması bu sektörün Suluova Organize Sanayi Bölgesinde kurulmasını olanaksız hale getirmektedir. Diğer bir unsur ise, pazara uzaklık ile ilgilidir. Bu ürünlerin Pazar paylarının önemli bir kısmı büyük şehirlerde olması, küçük şehirlerin şansını azaltmaktadır. Türkiye’nin üçüncü büyük şehri olan İzmir’de dahi İT, yazılım ve haberleşme ağırlıklı bölge olan İzmir Teknoloji Bölgesinin doluluk oranının %10 olması, Suluova’nın şansının ne kadar az olduğunu göstermektedir.

•Suluova; hammaddesi, bölgesinde bulunan ürünlerin İşlenmesine ve daha yüksek katma değerli ürünlerin üretilmesine yönelik yeni sektörlere girmeli ve bu fabrikaların OSB’de kurulmasını sağlamalıdır, örneğin,

• Soğanın İşlenerek farklı ürünler üretilmesi,

• Şekerpancarı atığından enerji elde edilmesi,

• Organik tarım üretiminin başlanması ve yaygınlaştırılması gibi sektörlere girilmelidir. Böylece, hem bölgenin yıllardır üretmeye alıştığı ve büyük bir kesimin ürettiği ürünler değerlendirilmiş olacak hem de bu ürünler işlenerek daha fazla katma değer yaratacak ve bölgenin gelişmesi hızlanacak Organize Sanayi Bakanlığı tarafından hazırlanma çalışmaları süren “Sanayi Strateji Planı*na göre katma değeri yüksek ürünler üreten fabrikalar destelenecektir. Bu doğrultuda yukarıda söylenilen öneriler dikkatle incelenmeli ve uygulanmalıdır.

• Yapılan İnceleme de Amasya’da bir üniversite olmasına rağmen, bu üniversiteye ait hiçbir bölümün Suluova’da olmaması dikkat çekmiştir. Bölge sanayisinin yapısına uygun olarak, örneğin Gıda Teknolojisi Meslek Yüksek Okulu’nun Suluova’da kurulması bölgenin gelişmesine katkı sağlayacağı kesindir